Fenerbahçe – Gaziantep FK maçının münakaşalı durumlarını kıymetlendirdiler: VAR’dan dönen penaltı, Ferdi Kadıoğlu’nun Max Gradel’e müdahalesi, son dakikada penaltı beklenen an…

Süper Lig’de 2023-24 döneminin birinci haftasında Fenerbahçe, alanında ağırladığı Gaziantep FK’yı 2-1 yenik etti. Transferde yaptığı atılımlarla dikkat çeken Sarı-Lacivertliler, döneme galibiyetle başladı. Uğraşta Abdulkadir Bitigen ve takımını zorlayabilecek kalitete birçok kritik konum yaşandı. Müsabaka sonunda iki taraftan da maçın hakem grubu ve kararlarına münasebetn görüşler dikkat çekti.

Trendyol Üstün Lig 2023-2024 dönemi birinci haftasında Fenerbahçe, konuk ettiği Gaziantep FK’yı 2-1 yenik etti. Sarı-Lacivertliler’e galibiyeti getiren goller Edin Dzeko’dan geldi. Fenerbahçe’de Dusan Tadic, 55. dakikada penaltıdan yararlanamazken iki asist de ekibe yeni katılan isimlerden geldi. Tadic ve Sebastian Szymanski, Dzeko’nun gollerinde servis yapan isimler oldu.

Süper Lig’in birinci maçında dolu tribünlere oynayan Fenerbahçe’de, taraftarlar yeni transferlere sevgi gösterisinde bulundu. Müsabakayı 38 bin 940 biletli seyirci takip ederken, sarı-lacivertliler maç uzunluğu grupları lehine tezahürat yaptı.

Fenerbahçe’nin yaz transfer devrinde takımına kattığı tecrübeli futbolcu Edin Dzeko, birinci defa Üstün Lig maçına çıktı. Fenerbahçe formasını birinci defa UEFA Avrupa Konferans Ligi 2. Eleme Turu’nda giyen Bosna Hersekli golcü, Muhteşem Lig’de birinci maçında 2 gole imza attı. Gayrete kaptan olarak 11’de başlayan Dzeko, 3. dakikada Dusan Tadic’in pasıyla fileleri havalandırırken 18. dakikada Szymanski’nin asistinde ikinci golünü kaydetti. 37 yaşındaki forvet, 90 dakika alanda kaldı. Edin Dzeko, UEFA Avrupa Konferans Ligi’nde de şu ana kadar 1 gol, 2 asistlik performans sergiledi.

Fenerbahçe’de Gaziantep FK uğraşına 11’de başlayan Bright-Osayi Samuel, 30. dakikada sakatlık yaşadı. Girdiği ikili gayret sonrası 31. dakikada kendini yere bırakan 25 yaşındaki futbolcu, daha sonra sıhhat gruplarının müdahalesi sonrası ayağa kalkarak kenara geldi. Nijeryalı futbolcu oyundan çıkarken tribünler tarafından alkışlandı. Maça devam edemeyen Osayi-Samuel’in yerine Jayden Oosterwolde oyuna dahil oldu.

Mücadelenin akabinde maçın sonunda itirazlara neden olan duruma münasebetn görüşlerini paylaşan Fenerbahçe Teknik Yöneticisi İsmail Kartal, “Yeni çıkan kaidea nazaran kendi grup arkadaşının uzaklaştırmak istediği top kendi grup arkadaşının eline çarparsa penaltı değildir. Futbol oynayan kadroyuz, devamlı faule maruz kalan birtakım durumlarda tercih haklarını biraz bize, biraz onlara çalmış olabilir. Rakip 10 kişi kalsa da kendi oyunumuzu oynayamadığımız için kendimizi eleştirmeliyiz. Olağanda kaçan gollerden biri gol olsa maç yeniden kopacaktı. Yalnızca burada aksaklık yaşadık. Ligin birinci maçı. Buna rağmen oyuncularımı kutlama ediyorum” dedi.

Fenerbahçe’nin VAR’da incelenen ve akabinde iptal edilen penaltı konumu hakkında ise İsmail Kartal, “VAR’a gittiği için VAR’daki hakem arkadaşların fikirleri durumu kıymetlendirmeleriyle ilgili yorum yapmak istemiyorum. Penaltı olmadığı için VAR’dan döndü. Hakem de izledi. Bir penaltı daha kazandık fakat kıymetlendiremedik” yorumunu yaptı.

Karşılaşma sonunda Fenerbahçe’nin maçı kart görmeden bitirmesi ve son dakikada penaltı bekledikleri durum ile ilgili konuşan Gaziantep Futbol Kulübü Teknik Yöneticisi Erdal Güneş, “Kırmızıdan sonra maç farklı öyküye döndü. Bizden daha çok faul yapan kadronun hiç sarı kartla maçı bitirmesini yadırgadım. İki net tahminen biri kırmızıya dönen durumda kart göstermemesi bizi üzdü. Son konumda ‘hocam takdiriniz hangi yöndeydi’ diye sordum. Düstur değişikliğinden bahsetti. Bu türlü bir konum son dakika Fenerbahçe lehine olsaydı hangi karar vereceğini çok merak ediyorum. Bunun yanıtını kamuoyuna bırakıyorum” sözlerini kullandı.

Yayıncı kurum beIN SPORTS’un Trio grubu, Fenerbahçe – Gaziantep FK maçındaki hakem kararlarını değerlendirdi. İşte Deniz Çoban, Bülent Yıldırım ve Bahattin Duran’ın yorumlarıyla masaya yatırılan Fenerbahçe – Gaziantep FK maçının münakaşalı durumları…

19. DAKİKADA ALEXANDRU MAXIM’E GÖSTERİLEN BİRİNCİ SARI KART KARARI YANLIŞSIZ MU?

Deniz Çoban: Bu konumda oyuncunun yani faul yapması mümkün oyuncunun atağı, rakibini bozmak üzere yapılmış bir atılım üzere gözüküyor. Yakın açısından göremediğimiz için o hamleyi yaptı lakin sonuca ulaştı mı, ulaşmadı mı fark edemiyor.

Deniz Çoban: Kırmızılı oyuncunun topu kaybettikten sonra bir reaksiyonu var. Bayağı da uzatıyor bu reaksiyonunu. Evvel arttan bir faul savuruyor, top auta gittikten sonra hakemin yanından söylenerek geçiyor. Sonra hakemle yüz yüze gelerek hakemi bu türlü alanda biraz…

Deniz Çoban: Şuradan kolundan da bir devinim var. Abdulkadir Bitigen, burada bu düdüğü çalsaydı bir önleyicilik yapmış olurdu lakin oynatmayı tercih etmiş. Bu türlü bir durumda da hakem, nasıl oynatır bu durumu diyeceğim bir konum değil. Yani orada bir tespit yapmamış, ona nazaran bu çok yalın olurdu ve devam ettirmiş. Bu sarı kartın yükünü, orada o faulün yükünü Abdulkadir Bitigen’in üstüne yükleyemeyiz. Ben faul derim, siz değil dersiniz. Ben de devam ettirdiği için hakemi asla eleştirmem.

Deniz Çoban: Bir oyuncu, maçın şimdi daha 20. dakikasında bu kadar yalın bir faul beklentisinden sonra bu olayı bu kadar büyütüyorsa oyuncunun kendisini sorgulaması gerekir. Ben, bu sarı kartta sorun görmüyorum. Hakem, kendisine o derste anlatılan tabirle uygulanan mobbinge karşı sıfır toleransı gösteriyor ve sarı kartını çıkarıyor. Göstermeseydi eleştirirdim burada.

Bahattin Duran: Aslında sıfır toleransı uzatmış. Esasen Maxim, dönüp evvel ellerini, kollarını sallayarak hakemi protesto ediyor. Avantaja bırakılan bir topta Abdulkadir Bitigen, bunu devam ettiriyor. Sonrasında artık direkt yüz yüze geliyor Maxim. İtirazlarına devam ediyor. Burada artık Abdülkadir Bitigen’in değil, Maxim’in soruni.

Bülent Yıldırım: Birincisi, küçük bir elle yoklama atağı oyuncuyu gereğince etkiliyor mu, etkilemiyor mu yoruma açık. Top da açıldığı için Fenerbahçeli bir diğer defans oyuncusu, aldı gidiyor. Bu hakemin yetkisinde, takdir alanında olan bir durum. Bir faul için bu kadar ısrarlı… Evvel arttan bir atak… Orada dördüncü hakem var, muavin hakemler var. Onlar da bunlar söylüyor. Gerisinden koştu. Uzattı, uzattı, uzattı… Zero toleransı geçtik, hakemi mecburi bıraktı sarı kart göstermeye. Ben, öncesinin faul olmadığını düşünüyorum. Sarı kartın hakikat olduğunu düşünüyorum.

23. DAKİKADA ALEXANDRU MAXIM’E GÖSTERİLEN İKİNCİ SARIDAN KIRMIZI KART GERÇEK MU?

Bahattin Duran: Öncelikle yanlışsız olduğunu söylemem gerekiyor. Durum oluyor. Artık bu protestosunu hakeme yapmıyor. Net bir biçimde küçük düşürücülük var burada. Muavin hakeme ya da dördüncü hakeme hakikat yöneliyor, alkışlıyor, gülerek ‘evet, gerçek yaptınız’ diyor, alkışlamaya devam ediyor.

Bahattin Duran: Abdulkadir Bitigen, bunu görüyor hatta kendi hislerini da kontrol edemeyerek koşuyor. İkinci sarı kartı gösteriyor. Oyundan ihraç ediliyor Maxim. Burada da bu, Maxim’in soruni. Abdülkadir Bitigen’in gösterdiği ikinci sarı kart gerçek.

Bahattin Duran: Burada başlıyor.

Bahattin Duran: Devam ediyor.

Bahattin Duran: Bunu yapıyor.

Bahattin Duran: Hala devam ediyor. Bu dakikadan sonra hakemin yapacağı bir şey yok. İkinci sarı kartı göstermesi lazım.

Deniz Çoban: İtiraz ettiği faul, %100 faul. Hiç kuşku yok. Yalnızca aşağıdan değil net olanı üstten da elleriyle oyuncunun başına… Garantili bir faul.

Deniz Çoban: Orada dördüncü hakeme yapıyor diye kestirim ediyorum. Dördüncü hakem, bu duruma ne yapabilir? O anladığım bir şey olabilir. Hakeme de dördüncü hakemden yardım geldiğini düşünüyorum. Abdulkadir daha sakin olabilirdi burada. Koşmaya başladığı anda da Maxim’in atılacağını hisseden Gaziantepli oyuncu tutmaya çalışıyor. Asıl onun da cezalandırılması lazım.

Bahattin Duran: Onun için Furkan olduğunu söylüyorum zira ilerleyen dakikalarda tekrar bir durumu var hocam.

Deniz Çoban: Kırmızı kart diyemem onun da bir sarı kart ile cezalandırılması lazım. Hakemin de sakin olması lazım. Bu kadar heyecanlı olmaması lazım lakin temel prensipte gösterdiği sarı kart %100 gerçek.

Bülent Yıldırım: Ben de çabucak sonuçtan başlayayım. Gösterilen ikinci sarı kart, %100 yanlışsız. Hakeme gelişim noktası olarak söyleyeceğim tek şey; dışarıdan motivasyon gelip kendisi de içsel olarak bunu müşahede leyip gördüğü için garantili bir ikinci sarı kart ve kırmızıya gidiyordu. Onun coşkusuyla Furkan’ın onu engelleme atılımının farkına varmadı. Bu, onun otoritesini sarsar. Üst seviye hakemlikte sakin kalıp aslında garantili… Abdulkadir Bitigen deneysinin burada daha sakin kalıp bulunduğu yerden… Esasen Alexandru Maxim de biliyor yaptığını. Hakeme sakin kalması noktasında söyleyeceğim şeyde sizlerle hemfikirim. Bir öbür şey de Maxim’e… Allah aşkına yani… Sıkıntı bir deplasmana çıkmışsınız, hoş bir atmosfer, 11-11 bu maç tamamlansa daha da hoş futbol izleyebilirdik. Bir periyot grubunda dengesizliğe neden oldu. Onun da kendisini sorgulamasında fayda var diye düşünüyorum.

44. DAKİKADA ‘VAR’ MÜDAHALESİ İLE FENERBAHÇE’NİN PENALTISININ İPTAL EDİLMESİ HAKİKAT MU?

Deniz Çoban: Bu penaltıyı Abdulkadir Bitigen, vermiyor. Şu anda Abdulkadir Bitigen’i takip edelim, oyunu oynatıyor.

Deniz Çoban: Oynatıyor. Oyun oynanıyor, oynanıyor, oynanıyor… Hiçbir reaksiyon yok.

Bülent Yıldırım: Niye? Zira hakemin gördüğü bir ihlal yok.

Deniz Çoban: Evet, bir ihlal yok.

Deniz Çoban: Artık penaltıya karar verdi zira muavin hakemden ikaz geldi. Yani bu, öbür türlü olmaz. Bu kadar geç çalmaz penaltıyı. Bu, muavin hakemin yardımıyla verilmiş bir penaltı.

Bülent Yıldırım: Bahattin Duran, muavin hakemin müdahale edebileceği netlikte midir bu durum? Risk mi almıştır VAR sisteminde?

Bahattin Duran: Muavin hakem, risk almıştır. Katiyetle muavin hakemlerin önü açık, kolların doğal pozisyonda olmadığı lakin bilhassa defans oyuncularının ayakta olduğu durumlar olur bu. Kolu çok açıktır, orta yapılır, eli açar ve o top eline gelir. Orada muavin hakem olarak müdahale edersiniz. Bu yoruma açık bir konum dayanak koluyla ilgili.

Deniz Çoban: UEFA’nın üzerine basarak söylediği bir şey var. Oyuncuların kolları doğal pozisyondaysa, bu bir takviye eliyse bunu cezalandıramazsınız. Oyuncu doğal olarak topa atılım yapıp yere düşerken bedeninin doğal aksiyonu olarak kolunu, yere koyar ve büsbütün doğal bir biçimde yere koyacağı eline gelip çarpan bir top var. Bu top, asla ihlal değil. Şayet oyuncu kaysa ve kolunu başının gerisine gidecek biçimde uzatarak, bedenini genişleterek topun geçişini engellese o vakit bu bir ihlaldir lakin burada büsbütün doğal konumda ve yere dayanak eli olarak konulmuş bir kola gelen topa penaltı kararı veriliyor. Mutlaka yanlış. Serkan Tokat, dersine düzgün çalışmış. Takviye kolunun ne demek olduğunu biliyor ve hakikat bir müdahaleyle bu penaltının iptalini sağladı. Bence doğruyu yaptı. Mutlaka ve katiyetle burada bir penaltı yok.

Bahattin Duran: Djilobodji’nin devinimlerini izleyelim. Djilobodji, şu anda dayanak kolunu açtı ve kayıyor. Şayet Ferdi Kadıoğlu, bu sırada bu topa vursaydı ve Djilobodji’nin eline bu sırada gelseydi o vakit UEFA, bu artık ‘açık kol’ diyor. ‘Vücudunu genişletme’ diyor. Oyuncu kaydı, kayarken evvel takviye elini yere koydu. Sonra o takviye eli uzadı, uzadı, uzadı ve o takviye elinde bileğine çarparsa o vakit penaltı diyor. Ancak bizim durumumuzda Djilobodji, takviye elini yere koyarken top eline çarpıyor. Burada bir ihlal yok. Uzadığı anda top eline çarpsaydı o vakit farklı düşünecektik.

Bülent Yıldırım: Bir, oyuncunun hangi yükseklikte hangi risk oranında gelip gelmediği çok değerli. İki, el ve kolun topla ne vakit buluştuğu çok önemli. Üç, hakikaten doğal bir kol mu bu yoksa açılmış, genişletilmiş, blok gayeli uzatan bir kol mu? Bu biçimde değil. Burada Djilobodji, futbolun tabiatına uygun bir biçimde gerçek bir vakitlamayla topa hakikat hamleyi yapıyor. O kollar, yer çekimi gereği yere düşecek. Tam genişlemediği, doğal takviye pozisyonu olduğu esnada o top oraya gelip buluşuyor. Muavin hakem, çok büyük risk alarak gereksiz bir müdahaleyle bunun açık bir penaltı olduğunu düşünüyor. Görüntü Hakem’i kutluyorum. Hem olaya çok hakim… Bu, kriter konumlardan bir tanesi olacak. En az 10-15 kere yaşayacağız bunu ligde. Çok açık gelse penaltı, düştükten sonra uzatsa penaltı. Burada oyuncu, hiçbir risk almıyor. Doğal bir stoper devinimi yapıyor. Münasebetiyle bu kazara bir çarpmadır. Görüntü Hakem’i kutluyorum. Kendisini bu yorumundan ötürü kutlama ederken muavin hakemi de eleştiriyorum.

51. DAKİKADA FENERBAHÇE LEHİNE VERİLEN PENALTI KARARI YANLIŞSIZ MU?

Deniz Çoban: Orta yapıyor yahut kaleye vuruyor hiçbir kıymeti yok. Kaleye atılan şutlara elle oynamalarda kart gösterilmiyor. O manada hakemler de biraz rahatlamış oldular. Bedenini genişletmek, doğal olmayan biçimde büyütmek. Tam tarifi üzere. Yanlışsız bir VAR müdahalesi, hakikat bir karar.

Bahattin Duran: Şayet Gradel’in sağ koluna bu top çarpsaydı Abdulkadir Bitigen, bulunduğu yer saygınlıkiyle bunu görürdü. Konuma yakın olmasına rağmen açısı gereği bu konumu hakemin görmemesi olağan. Muavin hakem de emin olamaz. Zira burada bir orta var. Ceza alanı içi kalabalık. Ceza alanına yapılan bir orta var. Muavin hakemin burada önceliği ofsayttır. Teğe bir konum değil bu. Muavin hakemi hiç eleştiremeyiz. Abdulkadir, konuma yakın olmasına rağmen aksi tarafta olduğu için göremez. Max Gradel, bedenini net bir biçimde genişletiyor. VAR müdahalesi hakikat, penaltı hakikat.

Bülent Yıldırım: Karşıdan gelen top. Kendisini toparlayacak kadar vakitı varken kendi dikkatsiz vücut atılımı sebebiyle bu genişletilmiş sayılır. Top, karşıdan geliyor. Topu görüyorsunuz. Ortada ara var. Toparlanmazsanız yapacak bir şey yok. Refleksif de çıkmış olsa bu bir engellemedir. Münasebetiyle Görüntü Hakem’e bir sefer daha buradan takdirlerimizi iletelim.

72. DAKİKADA FERDİ KADIOĞLU’NUN MAX GRADEL’E FAULÜNDE KART GEREKİR Mİ?

Deniz Çoban: Kırmızı olmaz ancak net bir sarı kart görmesi lazım Ferdi Kadıoğlu’nun.

Bahattin Duran: Ferdi’nin konumu çok kritik. En az sarı. Muallakta bırakmayım bu konum net bir sarı kart.

Bülent Yıldırım: Burada her ne kadar Ferdi, ayağının dışıyla o topu çekmek isterken bu hamleyi yapmış olsa da bunda çok başarılı olamayıp direkt rakibini riske atıcı bir biçimde bu basması bence de denetimsüz bir faul. Daha üstten bahsetmiyoruz. Ayak yerdeyken yana yanlışsız, ayağının dışına hakikat yapılan bir baskı. Rakibin sıhhati için de aşikâr bir derecede risk oluşturuyor. Daha üstten olsaydı kartın rengi farklı olurdu. Bu, denetimsüz bir faul, net bir sarı kart görünüyor.

90+6. DAKİKADA GAZİANTEP FK’NIN PENALTI BEKLEDİĞİ DURUMDA DEVAM KARARI YANLIŞSIZ MU?

Deniz Çoban: Yıllar evvel UEFA tarafından bir yorum. Kendi arkadaşından bir top geliyorsa yahut kendi vurduğu top, oyuncunun doğal olmayan durumdaki eline geliyorsa burada penaltı düşünülmez, penaltı verilmemelidir. Literatürümüze de hatta kendi vurduğu top, eline gelip Rus Karasev’in verdiği bir penaltıdan sonra ‘Karasev Penaltısı’ diye girmiştir. Lakin ne hikmetse basında yeni değişen esas diye yer aldı. Hala toplumsal medyada da o denli dolaşıyor. Yeni değişen bir düstur değil. Dönem başı hatırlatmalar yaparken Merkez Hakem Şurası, bunun altını bir defa daha çizdi. Kaleden uzaklaşan bir top üstelik kendi arkadaşından gelen bir top, ihlal olmaz. Hatta çok net hatırlıyorum Portekiz Ligi’nden bir top göstererek Hugh Dallas dedi ki, ‘Yeri saygınlıkiyle kaleye giren bir top olsa ve bu yapılsa farklı düşünürüz lakin kaleden uzaklaşan bir top kendi arkadaşından geliyorsa asla ihlal değildir’ dedi.

Deniz Çoban: Bu; çok net, üzerinde münakaşaya bile gerek olmayan biçimde devamı gerektiren bir durum.

Deniz Çoban: Yalnız Serkan Tokat’ı iki durumda övdüm, burada yereceğim. O kadar açık ve net ki penaltı yok. Bir sefer izleyip, ‘Penaltı yok’ demesi gerekirken beklentiyi, alandaki gerginliği arttırdı. Oyuncular hakemin çevreına toplandı. Görüntü Muavin Hakem, kararını çok kısa bir müddette verip buna müsaade vermemeliydi.

Bahattin Duran: Çok uzatmadan evvel sonucu söyleyeyim. Katiyen penaltı değil, devam kararı yanlışsız. Double check koyabiliriz. Oosterwolde, topu net bir biçimde uzaklaştırıyor. Grup arkadaşının da koluna çarpıyor. Hocam, çok hoş açıkladı. Bu durum; aykırıya gitseydi yani top, kaleye yanlışsız gitseydi ve kaleye giderken çizginin üzerinde olsaydı… Lakin bu durumun bu kadar uzaması da hakikaten övgüyle bahsettiğimiz VAR Hakemi beklentiyi arttırdı. Abdulkadir Bitigen’in maçı bitirdiği yerde oyuncuların üstüne toplanması çok beğenilen görünmedi. Çok uzun müddette incelemesi beklenti yarattı. Devam kararı hakikat ve Serkan Tokat kalitesinde bir VAR Hakemi’nin bunu çabucak hakemine, ‘Kendi arkadaşından gelen top, devam gerçek’ diye belirtmesi lazımdı.

Bülent Yıldırım: Bir, topu kimin oynadığı çok önemli. Defans oyuncusu oynuyor. Grup arkadaşından gelen toplar, prensipte beklenmedik toptur. İki, topun istikameti önemli. Biz buna kendi kalemizden uzaklaştırma diyoruz, İngilizler ‘clearance’ diyor. Bu üslup kendi kalesine hakikat yönelmediği sürece topu uzaklaştırırken bu türlü makus vuruşun sonucunda…

Bülent Yıldırım: Bunun yeni olmadığını da ispat edeceğiz. Sorun Medel – Vida… Yıllar evvel derbide…

Bülent Yıldırım: Medel, topu kaleden canhıraş uzaklaştırmaya çalışıyor. İster açık olsun, ister kapalı olsun. Orada husus o değil.

Bülent Yıldırım: Bu beklenmedik toptur. Devam kararı %100 doğrudur. Görüntü Hakem’in daha çabuk bu durumu çözmesi daha yanlışsız olurdu.